Zombie

Zombie (żywy trup, umarlak) – fikcyjna nieumarła istota popularna szczególnie w horrorach. Słowo zombie pochodzi prawdopodobnie od afrykańskiego zumbi (fetysz w języku kikongo) lub od nzambi (bóg w języku kimbundu), w Polsce przejęte zostało ono z języka angielskiego; spotkać można się także ze spolszczoną formą zombi. Termin ten rozpowszechnił William Seabrook pod koniec lat 20. XX wieku w swojej książce The Magic Island.

Pojęcie zombie wywodzi się z kultu voodoo, w którym oznacza osobę silnie zniewoloną i ślepo lub nieświadomie wykonującą polecenia osoby kontrolującej ją, najczęściej będąc pod wpływem środków odurzających. Taki typ zombie był obecny w kulturze od drugiej połowy lat 20. XX wieku do prawie końca lat 60., kiedy to powstał film George’a Romera Noc żywych trupów, w którym zombie przedstawiano jako nieumarłego: osobę martwą, powstającą z grobu i starającą się zaspokoić żądzę krwi poprzez konsumpcję świeżego ludzkiego mięsa lub mózgu. Po sukcesie Nocy żywych trupów taki obraz zombie rozpowszechnił się w kulturze masowej i dziś mało kto kojarzy zombie z voodoo, ponieważ przyjęli się nieumarli w stylu Romera – spotkać można ich w filmach (kolejne filmy z serii Żywych trupów czy współczesne filmy dla młodzieży, w których zombies morduje się w bardzo widowiskowy sposób), grach komputerowych (np. Resident Evil, Left 4 Dead, Postal 2: Apocalypse Weekend,The House of the Dead oraz Eternal Damnation), grach fabularnych (np. All Flesh Must Be Eaten – gra, w której główną ideą jest występowanie zombies) oraz w literaturze (np. Zombie Survival autorstwa Maxa Brooksa).


Zombie
Według wierzeń wyznawców voodoo(głównie na Haiti i na południu USA) kapłani – houngan, mambo lub bokor – mogą uśmiercić człowieka, a w kilka dni po jego pogrzebie znowu przywrócić go do pozornego życia. W rzeczywistości nie jest to jednak żywy człowiek, a jego ciało zamieszkane przez jednego z duchów śmierci Guédé. Taki bezwolny żywy trup (nazywany na Haiti także cadavre – zwłoki) jest używany do różnych prac w polu i gospodarstwie. Jeżeli zombie zje sól lub słoną potrawę, wówczas uświadamia sobie, że w rzeczywistości nie żyje i wraca na cmentarz, gdzie zakopuje się we własnym grobie. Wiara w istnienie zombie jest na Haiti powszechna. Aby zmarły nie został zombie, przebija się go kołkiem lub odrąbuje ręce i nogi, a rodzina zmarłego przez kilkanaście dni po pogrzebie pilnuje grobu.

Najprawdopodobniej są to ludzie odurzeni przez kapłanów, których funkcje życiowe ustają na czas od kilku godzin do kilku dni. Zazwyczaj są odurzeni narkotykami lub trucizną (np. atropina, hioscyjamina, tetrodotoksyna).

Na Haiti istnieje również inny rodzaj zombie, tzw. zombie astral, czyli zagubiony duch zmarłego, który dostał się pod kontrolę kapłana voodoo. Kapłan trzyma takiego zombie zamkniętego w glinianym naczyniu lub butelce i wypuszcza go tylko w celu wykonania określonego zadania.

Zombie (live corpse, stiff) - a fictional undead creature particularly popular in horror films. The word zombie is probably derived from African Zumbi (fetish in kikongo) or nzambi (god in Kimbundu), in Poland it was taken over from English, you can also meet with Polonized form of zombies. The term spread William Seabrook in the late 20th Twentieth century in his book The Magic Island.

Concept of zombies originated in the cult of voodoo, which is strongly enslaved person and blindly or unknowingly engaged in command who controls it, usually while under the influence of drugs. This type of zombie was present in the culture of the second half of the 20s Twentieth century until almost the end of the '60s, when it was created by George Romero film Night of the Living Dead, which was depicted as undead zombies: a dead person, arising from the grave and seeking to satisfy the bloodlust through the consumption of fresh human flesh or brains. After the success of Night of the Living Dead zombie picture spread in mass culture, and today hardly anyone associated with voodoo zombies, the undead as adopted in the style of Romer - you see them in movies (the other films of the Living Dead series or films for young people today, in which kills zombies in a very spectacular way), games (eg Resident Evil, Left 4 Dead, Postal 2: Apocalypse Weekend, The House of the Dead and Eternal Damnation), role-playing games (eg, All Flesh Must Be Eaten - the game, in which the main idea is the existence of zombies) and in the literature (eg, Zombie Survival, by Max Brooks).

Zombies in voodoo religion

Zombie
According to the beliefs of the followers of voodoo (mostly in Haiti and the southern U.S.) priests - houngan, Mambo, or Bokor - can kill a man, and a few days after his funeral, again seeming to restore him to life. In fact, this is not a living man, and his body was inhabited by the ghosts of death of one of Guede. Such passive living corpse (also known in Haiti Cadavre - delay) is used for various jobs in the field and farm. If zombies eat salt or salty food, then realizes that in fact dead and returns to the cemetery, where he buries in his own grave. Belief in the existence of zombies in Haiti is widespread. For the deceased was not a zombie, it pierces odrąbuje pin or your hands and feet, and the family of the deceased for several days after the funeral, guarding the tomb.

Most likely, they are people intoxicated by the priests, whose vital functions cease at the time from several hours to several days. Usually they are intoxicated with drugs or poison (eg, atropine, hyoscyamine, Tetrodotoxin).

In Haiti, there is also another kind of zombies, so called. astral zombie, or lost the spirit of the deceased, who came under the control of a voodoo priest. The priest is holding such a closed-zombies in an earthen vessel or a bottle and release it only to perform a specific task.

ZOMBIE - 70 lat historii...

Początki filmów o zombie sięgają wczesnych lat 30-tych. Wtedy to Victor Halperin, bazując na powieści Garnetta Westona, wyreżyserował pierwszy obraz o żywej śmierci zatytułowany "White Zombie" ("Białe zombie").Fabuła tego czarno-białego filmu nie była skomplikowana. Wszystko sprowadzało się do magii voodoo służącej do przemiany ludzi w bezduszne, służące człowiekowi, maszyny. Kolejnym klasykiem stał się obraz Vala Levtona "I Walked with Zombie" (1943), jednak dopiero "Plague of Zombies" (1966) ukazała prawdziwe, krwawe oblicze ożywionych trupów. "Plaga Zombich" Arthura Granta opowiadała o pewnym XIX-wiecznym jegomościu, który za pomocą magii wskrzeszał umarłych by ci stawali się jego tanią siłą roboczą. Nakręcony w studiu Hammera film, był pierwszym kolorowym obrazem o zombie i jednocześnie wprowadził zasadę, zgodnie z którą tytułowe stworzenia "śmiertelnie" bały się ognia. Młody utalentowany, amerykański reżyser George A.Romero stworzył film, który nie miał sobie równych. Mowa oczywiście o "Night of the Living Dead" ("Nocy żywych trupów"), opowiadającej o grupce uwięzionych na farmie ludzi, którzy otoczeni przez dziesiątki zombi, stają do walki z żądnymi krwi kreaturami. Po kilku latach Romero znów powrócił do tematyki zombi i w koprodukcji ze słynnym włoskim reżyserem Dario Argento, stworzył "Dawn of the Dead" ("Świt umarłych"). Film, który stanowił kontynuację "Nocy żywych trupów" opowiadał o czwórce bohaterów, którzy szukając ucieczki z opanowanego przez żywe trupy świata, trafiają do centrum handlowego. W międzyczasie, swą siłę ukazało kino włoskie, a wszystko za sprawą lubującego się w makabrycznych scenach, wybitnego reżysera Lucio Fulciego. Jego filmy - "Zombie Flesh Eaters" (1979), "City of Living Dead" (1980), "The Beyond" (1981), "House by the Cemetary" (1981) - choć często bezlitośnie okrajane przez cenzurę, były zdecydowanie najbardziej brutalnymi obrazami o żywej śmierci, w których wyłupywanie oczu, przewiercanie głowy, czy wymiotowanie własnymi jelitami, stało się czymś typowym. Film z detalami przedstawia sceny, w których trupy wyjadają wnętrzności swych ofiar, przez co pozycja ta przeznaczona jest wyłącznie dla osób o mocnych nerwach. W połowie lat 80-tych, kino zostało wręcz zbombardowane przez liczne obrazy o zombi, jednak najwięcej do powiedzenia miał Dan O'Bannona, który stworzył horror-komedię "" ("Powrót żywych trupów").Film, który pierwotnie miał być remake'iem "Nocy żywych trupów", doczekał się dwóch kolejnych części, a swą popularnością wyparł nawet "Day of the Dead" ("Dzień żywych trupów") G.Romero. Lata 90-te rozpoczęły się od remake'u "Night of the Living Dead", który mimo świetnych efektów specjalnych, nie był w stanie dorównać wersji sprzed dwudziestu lat. W 1992 roku swym talentem błysnął Peter Jackson, który w filmie "" ("Martwica mózgu") po raz kolejny postanowił ukazać żywe trupy w wyjątkowo krzywym zwierciadle. Dwa lata później zaszczytne grono filmów o zombie powiększył "Cemetary Man" opowiadający prostą lecz świetnie wykonaną historię z przepiękną Anną Flachi w roli głównej. Lata 90-te rozpoczęły się od remake'u "Night of the Living Dead", który mimo świetnych efektów specjalnych, nie był w stanie dorównać wersji sprzed dwudziestu lat. W 1992 roku swym talentem błysnął Peter Jackson, który w filmie "Braindead" ("Martwica mózgu") po raz kolejny postanowił ukazać żywe trupy w wyjątkowo krzywym zwierciadle. Dwa lata później zaszczytne grono filmów o zombie powiększył "Cemetary Man" opowiadający prostą lecz świetnie wykonaną historię z przepiękną Anną Flachi w roli głównej.

Zombie(eng.)

The origins of zombie movies back to the early 30s. Then Victor Halperin, based on the novel by Garnett Weston, directed the first image of a living death, entitled "White Zombie" ("White Zombie"). The story of this black and white film was not complicated. Everything boiled down to the magic voodoo used to change people in a callous, for man, machine. Another classic was the image of Vala Levtona "I Walked With Zombie" (1943), but it was the "Plague of Zombies" (1966) showed the true face of bloody corpses. "Plague of zombies," Arthur Grant told of a nineteenth-century jegomościu, who by magic, you raised the dead to become the cheap labor. Filmed in the studio Hammer film, was the first color image of a zombie and also introduced the principle according to which the title to create a "deathly" afraid of fire. The young talented American director George A. Romero created a film that had no equal. Speech, of course, the "Night of the Living Dead" ("Night of the Living Dead"), tells about a group of people trapped on the farm who are surrounded by dozens of zombies, they become to fight the bloodthirsty creatures. After several years, Romero returned to the subject again, zombies, and co-production with the famous Italian director Dario Argento, created the "Dawn of the Dead" ("Dawn of the Dead"). The film, which was a continuation of the "Night of the Living Dead" talked about the top four heroes who are seeking refuge from the zombies possessed by the world, go to the mall. In the meantime, his strength appeared Italian cinema, and all thanks to delighting in gruesome scenes, a prominent film director Lucio Fulciego. His films - "Zombie Flesh Eaters" (1979), "City of Living Dead" (1980), "The Beyond" (1981), "House by the Cemetery" (1981) - though often ruthlessly Okraj by the censors, were by far the most violent images of the living death in which wyłupywanie eyes, drilled head, or vomiting own gut, it has become something typical. The film shows scenes of detail in which the corpses eat out of the entrails of their victims, so that this item is intended only for people with strong nerves. In the mid-80s, the cinema was actually bombed by the numerous images of zombies, but he had the most to say about Dan O'Bannon, who created the horror-comedy "" ("Return of the Living Dead"). The film, which originally was to be a remake of ' IEM "Night of the Living Dead" spawned two sequels, and even denied his popular "Day of the Dead" ("Day of the Dead") G. Romero. The '90s began with a remake of "Night of the Living Dead," which despite great special effects, was not able to match the version before twenty years. In 1992, he flashed his talent, Peter Jackson, who in the film "" ("Braindead") has once again decided to show the living dead in a particularly distorting mirror. Two years later, an honorable group of zombie movies increased, "Cemetery Man" tells the simple but well-made story of the beautiful Anna Flachi in the lead role. The '90s began with a remake of "Night of the Living Dead," which despite great special effects, was not able to match the version before twenty years. In 1992, he flashed his talent, Peter Jackson, who in the film "Braindead" ("Braindead") has once again decided to show the living dead in a particularly distorting mirror. Two years later, an honorable group of zombie movies increased, "Cemetery Man" tells the simple but well-made story of the beautiful Anna Flachi in the lead role.